پوست یکی از اندامهایی است که بیشتر در معرض دید قرار دارد و اهمیت مراقبت از آن بر کسی پوشیده نیست. پس بیایید نگاهی دقیقتر به ساختار آن داشته و با پوستمان بیشتر آشنا شویم.
پوست (Skin) بخشی از دستگاه پوششی بدن و وسیع ترین عضو بدن انسان است که در حدود چهار کیلوگرم وزن دارد.
ضخیمترین قسمت آن مربوط به کف دست و پا است و نازکترین قسمت آن در صورت واقع شده است.
لایههای تشکیل دهنده پوست
پوست یک اندام حسی به شمار میرود و از ۳ قسمت اپیدرم، درم و هیپودرم تشکیل شده است.
اپیدرم:
- اپیدرم یا روپوست، لایه نازک خارجی پوست است.
- اپیدرم از ورود باکتریها به قسمت اصلی پوست جلوگیری میکند.
- این لایه بدن را در مقابل جراحتهای فیزیکی ایمن میسازد.
چگونه اپیدرم شکل ظاهری پوست را همیشه با طراوت و تازه جلوه میدهد؟
پوست بهطور دائم خود را از طریق ریزش سلولهای مرده و تولید سلولهای تازه، نوسازی میکند. در نتیجه سلولهای سطحی که به دلیل سایش، آسیب یا بیماری از دست میروند، سریعاً جایگزین میشوند.
سلولهای جدید در اپیدرم که لایه فوقانی پوست است و به عنوان یک پوشش محافظتی ضخیم عمل میکند، ساخته میشوند. از آن جایی که سلولهای این قسمت مرتب از بین رفته و جایگزین میشوند، شکل ظاهری پوست را همیشه با طراوت و تازه جلوه میدهند.
درم:
- درم لایهی ضخیمتر داخلی است.
- درم لایه حقیقی پوست بوده و شامل پروتئین رشته ای (کلاژن) است.
- درم بافت الاستیک و خیلی محکمی است.
- این لایه با مقدار زیادی از رگهای خونی تغذیه میشود.
- رشته های عصبی، غدد چربی و عرق و نیز ریشه مو، در درم وجود دارند.
هیپودرم:
هیپودرم، پوست را به بافتهای ماهیچهای متصل میکند.
وظایف پوست چیست؟
پوست ترکیبی از بافتها است و وظایفی را به عهده دارد؛ مثل:
تنظیم دمای بدن:
در هوای گرم، با تعریق و گشاد کردن رگهای خود، شما را خنک کرده و در سرما همین رگها تنگ میشوند تا مانع از، از دست رفتن حرارت درونی بدن گردند.
پایانههای عصبی موجود در سطح پوست، اطلاعات را از محیط گرفته و به مغز میفرستند. سپس مغز این اطلاعات را به احساس سرما، گرما، لمس، فشار، و درد تعبیر میکند.
پس پوست شما در تنظیم دمای بدن نقش مهمی برعهده دارد.
ویتامین D:
علاوه بر تنظیم دمای بدن، پوست محلی برای ساخته شدن ویتامین D هم هست. اما چگونه؟
پوست شما با کمک انرژی خورشید به تولید این ویتامین که برای محکم شدن استخوانها لازم است، میپردازد. به این صورت که به کمک یک سری مواد شیمیایی مانند کلسترول و به وسیله اشعه ماورای بنفش سبب ساخته شدن ویتامین D در بدن میشود.
محافظت از بدن:
پوست اولین سد دفاعی بدن دربرابر عوامل بیماریزا محسوب میشود.
علاوه براین، شامل سلولهایی به نام سلولهای ” لانگرهانس” است. این سلولها بخشی از سیستم دفاعی بدن به شمار میروند و با عوامل مهاجم خارجی مانند باکتریها و ویروسها مبارزه میکنند.
پوست ما به شیوه زندگی ما واکنش نشان میدهد، برای مثال، پوست دستان یک باغبان ضخیم شده تا حفاظت بیشتری ایجاد کند.
عوامل مؤثر در رنگ پوست
پوست میتواند رنگ خود را تغییر دهد. در ادامه با تعدادی از عوامل موثر در تغییر رنگ پوست، آشنا میشویم.
در برخورد مستقیم با نور خورشید، اپیدرم و درم ملانین بیشتری تولید میکنند، ملانین، رنگدانهای است که تشعشعات مضر ماورا بنفش را فیلتر میکند. افزایش ملانین باعث تیره شدن پوست میشود.
علاوه بر ملانین که از همه رنگدانههای پوست مهمتر است، کاروتن نیز که تقریباً زرد رنگ است، ملانوئید که به ملانین شباهت دارد، مواد رنگیای مثل هموگلوبین و چربیهای زیر جلدی هم بر رنگ پوست اثر میگذارند.
مردمی که اصلیت آنها متعلق به مناطقی با تابش شدید نور خورشید است، دارای پوستی تیرهتر هستند، در نتیجه به راحتی پوست روشن نمیسوزند.
افرادیکه پوست روشن دارند بدلیل داشتن ملانین کمتر در پوست خود نسبت به آفتاب سوختگی حساستر هستند.
اگر به دنبال راههایی برای مقابله با آفتاب سوختگی هستید، به شما پیشنهاد میکنیم مقاله محافظت در برابر آفتاب را مطالعه کنید.
پس میتوان گفت، رنگ پوست برحسب نژاد، هوا، فصل و نحوه زندگی متغیر است.
در طی روند پیری، پوست چروکیده شده و خاصیت ارتجاعی آن کمتر میشود. این حالت میتواند در نتیجه سیگار کشیدن یا تماس بیش از حد با نور خورشید، تسریع گردد.
کلام آخر
ممکن است در مسیر تقویت و زیباسازی پوست خود، ناخواسته سبب ایجاد آسیبهای جدی و جبران ناپذیری به پوستتان شوید. با پوستمان بیشتر آشنا شویم و مراقب سلامت آن باشیم.
Mineaderm روز به روز در حال توسعه و رشد است تا راهنمای مراقبت از خودمان باشد.